انواع ریسک های سرمایه گذاری

در درس قبل، به مفهوم ریسک پذیری و ریسک گریزی اشاره کردیم. و با ذکر یک نمودار ساده تفاوت بین افراد ریسک پذیر و ریسک گریز را توضیح دادیم. در این درس قصد داریم انواع ریسک هایی که یک سرمایه گذار در خرید سهام شرکت ها وسرمایه گذاری در بورس با آنها مواجه می شود را معرفی کنیم.

تماس و واتس آپ اکسپرت سفارشی: ۰۷۷۳۳۴۳۳۲۱۱ – ۰۹۹۲۹۱۶۹۳۰۷

برچسب ها: سفارش ساخت ربات فارکس و ساخت ربات معامله گر بورس و ساخت ربات معاملاتی و طراحی ربات تریدر و ربات فارکس رایگان و برنامه نویسی ربات فارکس و آموزش ساخت اکسپرت فارکس و ساخت ربات معامله گر با پایتون و دانلود ربات معامله گر فارکس و خرید ربات تریدر فارکس و ربات فارکس خودکار و ربات معامله گر بورس رایگان و آموزش ساخت ربات معامله گر فارکس و دانلود ربات معامله گر بورس ایران و ربات معامله گر آلپاری و ربات فارکس برای اندروید و طراحی ربات متاتریدر و برنامه نویسی ربات متاتریدر و طراحی ربات فارکس و برنامه نویسی ربات فارکس

ریسک در یک طبقه بندی کلی به دو دسته تقسیم می شود:

۱- ریسک قابل اجتناب

۲- ریسک غیر قابل اجتناب

ریسک قابل اجتناب

ریسکی که می توان با استفاده از برخی از روش ها از آن دوری کرد. به این دسته از ریسکها، ریسک های غیر سیستماتیک گفته می شود. این ریسک ها اغلب ناشی از خصوصیات خاص شرکت هستند. برای مثال فرض کنید شما سهام شرکتی را خریداری کردید. اگر مدیریت شرکت ضعیف باشد سهامداران شرکت درست عمل نکنند یا شرکت در رقابت با سایر رقبا موفقیتی به دست نیاورد و یا احیانا به دلیل قدیمی شدن محصولات تولیدی آن شرکت مشتریان شرکت به تدریج کم و فروش آن کاهش پیدا کند، همه ی این موارد نمونه ای از ریسک قابل اجتناب هستند. ریسک غیر سیستماتیک اغلب منشایی درونی دارد و علت بروز آن به داخل شرکت مربوط می شود. با توجه به این که این نوع ریسک را می توان با بکارگیری برخی روش ها به حداقل ممکن برسانیم، از آن به ریسک قابل اجتناب یاد می شود.

ریسک غیر قابل اجتناب

دسته ی دوم ریسک هایی که سرمایه گذاران با آن مواجه هستند ریسک هایی هستند که کنترل آن در اختیار سرمایه گذار نیست. به این دسته ریسک های سیستماتیک گفته می شود. مواردی مثل تغییر نرخ تورم، سیاست های کلان اقتصادی و شرایط سیاسی مواردی هستند که کنترل آن ها از اختیار شرکت خارج است. برای مثال تغییر در سیاست های کلان اقتصادی و افزایش یا کاهش نرخ ارز یا نرخ تورم می تواند به طور مستقیم در وضعیت درآمد، هزینه و میزان سودآوری شرکت ها تاثیر بگذارد و طبیعتا ارزش سهام آن ها را تحت تاثیر قرار دهد. این گروه از ریسک ها را ریسک های سیستماتیک یا غیر قابل اجتناب می نامند چون کنترل آن ها از اختیار سرمایه گذار خارج است.

اما چگونه می توان ریسک قابل اجتناب را به حداقل ممکن رساند؟

به این ضرب المثل مشهور دقت کنید که “همه ی تخم مرغ ها را در یک سبد قرار نده!” اگر از شما بپرسند منطق این ضرب المثل چیست همه ی شما پاسخ خواهید داد که با این کار ریسک ما کاهش پیدا می کند چون اگر یکی از سبدهای تخم مرغ به زمین بیاقتد و تخم مرغ های آن بشکند سبدها و تخم مرغ های دیگر همچنان سالم می مانند.

در مباحث مرتبط با بورس هم تئوری بسیار معروفی به نام تئوری سبد وجود دارد که برپایه ی همین ضرب المثل تشکیل شده است. براساس این تئوری سرمایه گذار می تواند با متنوع کردن سبد سرمایه گذاری خود و انتخاب دارایی های بسیار متنوع به جای یک یا چند دارایی محدود، ریسک های قابل اجتناب را در سرمایه گذاری خود به حداقل ممکن برساند. بنابراین هر اندازه سبد سرمایه گذاری متنوع تر باشد، ریسک سرمایه گذاری هم کمتر می شود.

برپایه ی تئوری سبد، متخصصان بازار سرمایه توصیه می کنند به جای اینکه فرد یک یا چند سهم از شرکت های محدودی را خریداری کند، سهام شرکت های متنوع از صنایع مختلف را خریداری کند و حتی در سبد سرمایه گذاری خود، اوراق بهادار بدون ریسک مثل اوراق مشارکت و دیگر موارد را هم داشته باشد. اما مجددا این نکته را یادآوری کنیم که با متنوع سازی سبد سرمایه گذاری تنها می توانیم ریسک های قابل اجتناب یا غیر سیستماتیک را به حداقل برسانیم و ریسک های سیستماتیک و غیر قابل اجتناب از کنترل سرمایه گذار خارج است البته با حذف یا کاهش ریسک های قابل اجتناب عملا بخش عمده ای از ریسک هایی که سرمایه گذار با آن ها مواجه است کاملا کاهش پیدا می کنند.

امیدواریم این مباحث برای شما جالب و مفید بوده باشد. به هر حال موضوع ریسک از موضوعات اساسی در سرمایه گذاری است و نمی شود به آن اشاره نکرد.

انواع ریسک های مترتب بر سرمایه گذاری

تا اینجا دو طبقه بندی عمده ی ریسک را توضیح دادیم و گفتیم بر اساس این طبقه بندی برخی از ریسک ها توسط سرمایه گذاران قابل اجتنابند اما کنترل برخی از ریسک ها از کنترل سرمایه گذاران خارج است. به ریسک های گروه اول ریسک های اجتناب پذیر یا غیرسیستماتیک و به ریسک های گروه دوم ریسک های اجتناب ناپذیر یا سیستماتیک گفته می شود. اما در این درس می خواهیم ریسک ها را از دیدگاه دیگری هم طبقه بندی کنیم. براساس این طبقه بندی هفت نوع ریسک عمده در سرمایه گذاری وجود دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.

۱- ریسک نرخ سود

فرض کنید شما قصد دارید بین خرید اوراق مشارکت با نرخ سود ثابت ۲۰ درصد و خرید سهام با بازده مورد انتظار ۳۰ درصد یک گزینه را انتخاب کنید. اگر تمایل به پذیرش ریسک را داشته باشید احتمالا خرید سهام را انتخاب می کنید چون انتظار دارید بازدهی بیشتری نصیب شما کند. حالا فرض کنید بانک مرکزی تصمیم بگیرد نرخ سود اوراق مشارکت را از ۲۰ درصد به ۳۰ درصد افزایش دهد. در این صورت چه اتفاقی می افتد؟ در حالی که شما با پذیرش ریسک و خرید سهام انتظار دارید ۳۰ درصد بازدهی بدست بیاورید فرد دیگری بدون اینکه ریسکی متحمل شود می تواند اقدام به خرید اوراق مشارکت جدید کند و همان ۳۰ درصد بازدهی را البته به صورت تضمین شده بدست آورد. در این حالت شما در واقع با ریسک جدیدی مواجه هستید که از آن به ریسک نرخ سود تعبیر می شود.

۲- ریسک تورم

فرض کنید نرخ تورم سالیانه ۱۵ درصد است و شما سهامی را خریداری کردید که انتظار دارید در پایان سال حداقل ۴۰ درصد بازدهی داشته باشد. با توجه به این مقدار نرخ تورم بازدهی ۴۰ درصدی برای شما مطلوب است زیرا حداقل ۲۵ درصد بیشتر از نرخ تورم است. حالا اگر به هردلیلی نرخ تورم سالیانه از ۱۵ درصد به ۳۰ درصد افزایش پیدا کند طبیعتا ممکن است که دیگر بازدهی ۴۰ درصدی آن هم برای یک سرمایه گذاری دارای ریسک مثل خرید سهام برای شما مطلوب نباشد چون حتی به فرض کسب ۴۰ درصد بازدهی از سهام، قیمت ها آنقدر افزایش پیدا می کنند که دیگر این میزان بازدهی آن هم برای یک سرمایه گذاری دارای ریسک چندان جذاب نیست. به ریسک ناشی از افزایش نرخ تورم، ریسک تورم گفته می شود.

۳- ریسک مالی

اگر شرکتی که سهام آن را خریداری می کنید حجم زیادی وام از بانک دریافت کرده باشد طبیعتا باید اصل و سود دریافتی را در یک دوره ی مشخص به بانک بازپرداخت کند بنابراین با تعهدات زیادی مواجه می شود. هر اندازه این تعهدات بیشتر باشد ریسک مالی شرکت هم بیشتر می شود و بدین ترتیب سهامداران چنین شرکتی نیز در معرض ریسک بالاتری قراردارند.

۴- ریسک نقدشوندگی

همانطور که قبلا گفتیم یکی از ویژگی های مهم یک دارایی خوب این است که به سرعت به پول نقد تبدیل شود. فرض کنید سال گذشته سهام شرکتی را خریداری کردید و حالا به پول نقد نیاز دارید اما به علت عملکرد نامناسب شرکت این سهم در بورس خریداری که به سرعت آن را بخرد نداشته باشد. در این صورت شما با ریسک نقد شوندگی مواجه هستید. البته در اغلب اوقات شما می توانید با قیمت اندکی پایین تر سهام خودتان را بفروشید ولی ممکن است این موضوع مطلوب شما نباشد.

۵- ریسک نرخ ارز

نرخ ارز یکی از مسائلی است که به طور مستقیم بروضعیت و سودآوری شرکتها تاثیر می گذارد . برای مثال فرض کنید شرکتی که سهام آن را خریداری کردید، بخش عمده ای از مواد اولیه موردنیاز خود را برای تولید از خارج کشور خریداری می کند. وقتی که نرخ ارز افزایش پیدا می کند، شرکت باید هزینه ی بیشتری برای واردات مواد اولیه بپردازد و طبیعتا با افزایش هزینه های شرکت میزان سودآوری و به دنبال آن قیمت سهامش کاهش می یابد. بنابراین نوسانات نرخ ارز به عنوان یکی از ریسک های سرمایه گذاری موردتوجه سرمایه گذاران است.

۶- ریسک سیاسی

عدم ثبات در اوضاع سیاسی که به مسائل اقتصادی کشور آسیب بزند به طور مستقیم بر عملکرد بنگاه های اقتصادی فعال در آن کشور تاثیر می گذارد. هراندازه بی ثباتی سیاسی و اقتصادی یک کشورافزایش پیدا کند عملکرد بنگاه های اقتصادی با مشکلات بیشتری مواجه می شوند. و این مشکلات افت قیمت سهام آن ها را به دنبال دارد. به این ریسک، ریسک سیاسی یا اصطلاحا ریسک کشور گفته می شود.

۷- ریسک تجاری

تصور کنید سهام یک شرکت خودرو سازی داخلی را خریداری کردید. تا پیش از این دولت، تعرفه ی بسیار بالایی برای واردات خودروهای خارجی وضع کرده بود، به نحوی که برای مثال خودرویی که در خارج از کشور ۱۰هزار دلار ارزش دارد در داخل با قیمتی بالغ بر ۱۰۰ میلیون تومان به فروش می رسد. در چنین شرایطی خودروهای داخلی به علت قیمت پایینشان مشتری های زیادی دارند. بنابراین خودروسازان داخلی میزان فروش و سودآوری قابل قبولی دارند. حالا فرض کنید دولت تعرفه ی واردات خودروها را تا حد زیادی کاهش دهد. به نظر شما چه اتفاقی می افتد؟ طبیعتا قیمت خودروهای خارجی به قیمت خودروهای داخلی نزدیک می شود بنابراین قدرت انتخاب مشتریان افزایش پیدا می کند و در چنین شرایطی ممکن است گروهی از مشتریان خودروهای خارجی را ترجیح دهند و بدین ترتیب میزان فروش و سودآوری صنعت خودروسازی کاهش پیدا می کند. به این ریسک که در واقع به یک صنعت خاص ارتباط دارد ریسک تجاری گفته می شود.

امیدواریم از دانستن این تقسیم بندی های بهره برده باشید. به نظر می رسد در این چند درس اخیر به اندازه ی کافی در مورد ریسک و انواع آن آشنا شدیم. اما نگران نباشید در قسمت های بعدی روش های جالب و آسانی را برای به حداقل رساندن ریسک سرمایه گذاری برای شما بیان می کنیم.

تماس و واتس آپ اکسپرت سفارشی: ۰۷۷۳۳۴۳۳۲۱۱ – ۰۹۹۲۹۱۶۹۳۰۷